Login

एकाच मातीचे दोन दीप भाग - १

दोन भावांच्या कष्टाची कथा.
एकाच मातीचे दोन दीप भाग - १


गावाच्या टोकाला, डोंगराच्या कुशीत वसलेलं लहानसं गाव, सावळेपुर. या गावात मातीच्या घरात राहत होते दोन भाऊ, माधव आणि राघव देशमुख. वयाने फक्त तीन वर्षांचं अंतर, पण स्वभावाने मात्र दोघेही अगदी भिन्न.

माधव, मोठा भाऊ. शांत, विचारशील, जबाबदारीची जाणीव असलेला. लहानपणापासून वडिलांचं स्वप्न होतं की माधव शिकून मोठा अधिकारी व्हावा.
राघव, धाकटा. चपळ, धडाडीचा, थोडा हट्टी पण मनाने अतिशय निर्मळ. त्याला खेळ, काम, मेहनत सगळं आवडायचं; पण अभ्यासात तो मागे होता.

त्यांचे वडील शेतमजूर होते. आई घरकाम करून कुटुंब चालवत होती. गरिबी ही त्यांच्या घराची कायमची सोबतीण होती. पावसावर अवलंबून असलेली शेती, अनियमित काम आणि वाढती महागाई, सगळंच कठीण होतं.

एके दिवशी वडील आजारी पडले. उपचारासाठी पैसे नव्हते. गावातल्या दवाखान्यात नेलं, पण उपयोग झाला नाही. त्या रात्री दोन भावांच्या आयुष्याची दिशा बदलली.

वडिलांच्या जाण्यानंतर माधवने अभ्यास सोडून कामाला जायचा निर्णय घेतला. “मी शिकेन,” तो म्हणाला, “पण आधी घर सांभाळणं गरजेचं आहे.”

राघव ते ऐकून गप्प झाला. त्याच्या डोळ्यांत पाणी होतं, पण शब्द नव्हते.

माधव गावातल्या छोट्या दुकानात काम करू लागला. सकाळी लवकर उठून, आईसाठी लाकडं आणणं, राघवला शाळेत पाठवणं, आणि संध्याकाळी उशिरापर्यंत काम, हीच त्याची दिनचर्या झाली.

राघव मात्र दिवसेंदिवस बदलत होता. भावाच्या डोळ्यांतली थकवा पाहून त्याला आतून काहीतरी टोचत होतं. शाळेत शिक्षकांनी एकदा त्याला विचारलं, “राघव, तुला मोठं होऊन काय व्हायचं आहे?”

तो क्षणभर थांबला आणि म्हणाला, “माझ्या भावाला पुन्हा शिकता यावं असं काहीतरी.”

तो दिवस राघवसाठी टर्निंग पॉइंट ठरला. तो शाळेनंतर शेतात काम करू लागला, लोकांची कामं करू लागला. आईला मदत, भावाला आधार, हेच त्याचं ध्येय बनलं.

माधव मात्र स्वतःच्या स्वप्नांवर पडदा टाकून भावाच्या भविष्याचा विचार करत राहिला. पण मनाच्या कुठल्यातरी कोपऱ्यात त्याचं स्वप्न अजून जिवंत होतं, पुन्हा शिक्षण घेण्याचं.

एक दिवस गावात सरकारी योजनेची माहिती देण्यासाठी अधिकारी आले. गरीब, कष्टकरी कुटुंबातील मुलांसाठी शिक्षणाची संधी होती. राघवने फॉर्म भरला…माधवसाठी.

“तू वेडा आहेस का?” माधव ओरडला. “मी आता शिकणार नाही.”

राघव शांतपणे म्हणाला, “तू शिकला नाहीस, तर मीही पुढे जाऊ शकणार नाही.”

त्या रात्री माधव झोपलाच नाही. त्याला पहिल्यांदा जाणवलं, आपण फक्त मोठा भाऊ नाही, तर आदर्शही आहोत.