राधा ही दहा वर्षांची मुलगी. गावातल्या छोट्याशा शाळेत शिकणारी, पण स्वप्न मात्र फार मोठं, “शिक्षिका व्हायचं!”
आई गावातल्या शेतात मजुरी करायची, आणि वडील शहरात कामाला. घरात अभाव होता, पण राधाच्या चेहऱ्यावरचं हसू कधीच कमी नव्हतं.
आई गावातल्या शेतात मजुरी करायची, आणि वडील शहरात कामाला. घरात अभाव होता, पण राधाच्या चेहऱ्यावरचं हसू कधीच कमी नव्हतं.
दररोज सकाळी ती शाळेत जाताना आपल्या फाटलेल्या दप्तराकडे पाहून म्हणायची, “एक दिवस माझ्याकडे नवे दप्तर, नवे पुस्तकं, आणि माझं नाव मोठ्या शाळेच्या फलकावर असेल.” तिच्या या बोलण्यावर वर्गातील काही मुले हसायची, “तुझ्याकडे तर कपडेही नीट नाहीत, शिक्षिका होशील तू?”
राधा काहीच बोलत नसे, पण मनात ठरवत असे, “एक दिवस तुम्हाला दाखवते.”
एकदा शाळेत निबंध स्पर्धा होती, विषय होता “माझं स्वप्न.”
राधाने मनापासून लिहिलं,
“मला शिक्षिका व्हायचंय, कारण शिक्षिका म्हणजे ज्ञानाचा दीप. ती दुसऱ्यांच्या आयुष्यात उजेड आणते. मी सगळ्या गरीब मुलांना शिकवेन, ज्यांची पुस्तकं विकत घ्यायची ताकद नाही.”
राधाने मनापासून लिहिलं,
“मला शिक्षिका व्हायचंय, कारण शिक्षिका म्हणजे ज्ञानाचा दीप. ती दुसऱ्यांच्या आयुष्यात उजेड आणते. मी सगळ्या गरीब मुलांना शिकवेन, ज्यांची पुस्तकं विकत घ्यायची ताकद नाही.”
तीने तो निबंध वाचून दाखवला, आणि वर्गात एकदम शांतता पसरली. शिक्षकांच्या डोळ्यांत अश्रू आले. स्पर्धेचं बक्षीस होतं, नवीन दप्तर आणि काही पुस्तके. ते बक्षीस राधालाच मिळाले.
त्या दिवसानंतर राधा शाळेत सगळ्यांची लाडकी झाली. शिक्षक तिच्याकडे वेगळ्या नजरेने पाहू लागले. तिचं अभ्यासातलं लक्ष, वाचन, आणि मेहनत, सगळं काही आदर्श होतं.
वेळ सरत गेला. दहावीची परीक्षा आली. घरात अभ्यासासाठी दिवा नव्हता, म्हणून ती घराच्या बाहेरच्या दिव्याखाली बसून अभ्यास करायची. आई म्हणायची, “बाळा, थोडी झोप तरी घे,” पण ती म्हणायची, “आई, अजून थोडं वाचू दे, माझं स्वप्न जवळ आलंय.”
निकाल लागला. राधा पहिल्या क्रमांकाने उत्तीर्ण झाली! तिचं नाव गावभर झळकलं. तेच शिक्षक जे कधी तिची मेहनत पाहून हसले होते, आज म्हणत होते, “ही मुलगी एक दिवस गावाचं नाव उजळवेल.”
असं म्हणत ती पुढच्या शिक्षणासाठी शहरात गेली. सुरुवातीला खूप अडचणी आल्या, राहण्यासाठी जागा, खाण्यासाठी पैसे, पण तीने हार मानली नाही. ती शिकत राहिली, आणि शिकवणी घेऊन स्वतःचे खर्च भागवत राहिली.
काही वर्षांनी, ती गावात परतली, आता ती “राधा मॅडम” होती. तीच राधा जी कधीकाळी फाटके दप्तर घेऊन शाळेत यायची, आज त्याच शाळेत शिक्षक म्हणून उभी होती.
ती वर्गात गेली तेव्हा लहान मुलं तिच्याकडे कौतुकाने पाहत होती. राधा हसून म्हणाली,
“मी पण कधी तुमच्यासारखीच होते. पण एक गोष्ट लक्षात ठेवा, गरिबी ही अडथळा नाही, ती फक्त परीक्षा आहे. जो प्रयत्न करतो, त्याला जग काधीही थांबवू शकत नाही.”
“मी पण कधी तुमच्यासारखीच होते. पण एक गोष्ट लक्षात ठेवा, गरिबी ही अडथळा नाही, ती फक्त परीक्षा आहे. जो प्रयत्न करतो, त्याला जग काधीही थांबवू शकत नाही.”
संपूर्ण गावाला आता तिचा अभिमान वाटायला लागला. आणि तिचं ते छोटं स्वप्न, शिक्षिका होण्याचं पूर्ण झालं.
स्वप्नं लहान नसतात, विचार लहान असतात. मेहनत, संयम आणि आत्मविश्वास असेल, तर परिस्थिती कितीही कठीण असो, माणूस नक्कीच यशस्वी होतो.