सरकारी व्यवस्था

"मी आता व्यवस्था करतो," सचिव लगेच म्हणाले आणि त्यांनी जाऊन अहवाल त्यांच्या विभागाला सादर केला.
दुसऱ्या दिवशी सेक्रेटरी कवीकडे धावत आले आणि म्हणाले, "मुबारक हो, कृपया मला मिठाई खायला द्या, आमच्या सरकारी अकादमीने तुमची साहित्य समितीचे सदस्य म्हणून निवड केली आहे.  ऑर्डरची प्रत येथे आहे.
"पण मला या झाडाखालील बाहेर काढा," गाडलेला माणूस ओरडत म्हणाला.  तो श्वासोच्छ्वास जोरात घेत होता आणि त्याच्या डोळ्यांनी तो खूप त्रासात असल्याचे दाखवत होते.
"आम्ही हे करू शकत नाही," सचिव म्हणाले.  "आम्ही जे करू शकलो होतो ते आम्ही केले आहे.  त्यापेक्षा आम्ही असे करू शकतो की तुम्ही मेला तर तुमच्या पत्नीला पेन्शन मिळू शकेल.  तुम्ही अर्ज केलात तर आम्हीही ते करू शकतो.
"मी अजूनही जिवंत आहे," कवी थांबला.  "मला जिवंत ठेव."
“समस्या हीच आहे,” सरकारी अकादमीचे सचिव हात चोळत म्हणाले, “आमचा विभाग फक्त संस्कृतीशी संबंधित आहे.  आम्ही तुमच्यासाठी वनविभागाला पत्र लिहिले आहे.  विनंती लिहिली आहे.
संध्याकाळी माळी आला आणि गाडलेल्या माणसाला म्हणाला उद्या वनखात्याचे लोक येऊन हे झाड तोडतील आणि तुझा जीव वाचेल.
माळीला खूप आनंद झाला.  मात्र, पुरलेल्या माणसाची तब्येत प्रतिसाद देत होती.  पण तो कसा तरी जीवाशी लढत होता.  उद्यापर्यंत... सकाळपर्यंत... त्याला कसे तरी जगायचे आहे.
दुसऱ्या दिवशी जेव्हा वनविभागाचे कर्मचारी करवत आणि कुऱ्हाड घेऊन आले तेव्हा त्यांना झाडे तोडण्यापासून रोखण्यात आले.  हे झाड तोडू नये, असा आदेश परराष्ट्र मंत्रालयाकडून आल्याची माहिती मिळाली.  त्याचे कारण असे की हे झाड दहा वर्षांपूर्वी पिटोनियाच्या पंतप्रधानांनी सचिवालयाच्या लॉनमध्ये लावले होते.  आता हे झाड तोडले तर पिटोनिया सरकारशी आपले संबंध कायमचे बिघडतील अशी भीती होती.
"पण माणसाच्या जीवावर प्रश्नचिन्ह आहे," एक कारकून रागाने ओरडला.
"दुसरीकडे दोन राज्यांच्या नात्याचा प्रश्न आहे," दुसऱ्या कारकुनाने पहिल्या कारकुनाला समजावले.  आणि पिटोनिया सरकार आपल्या सरकारला किती मदत करते हे देखील समजून घ्या.  त्यांच्या मैत्रीसाठी आपण माणसाचा जीवही देऊ शकत नाही का?
"कवी मेला पाहिजे का?"
\"\"नक्की\"\"
अवर सचिवांनी अधीक्षकांना सांगितले.  आज सकाळी पंतप्रधान दौऱ्यावरून परतले आहेत.  आज चार वाजता परराष्ट्र मंत्रालय त्यांच्यासमोर या झाडाची फाईल मांडणार आहे.  ते जो निर्णय देतील तो सर्वांना मान्य असेल.
सायंकाळी चार वाजता अधीक्षक स्वत: कवीची फाईल घेऊन त्यांच्याकडे आले.  “ऐकलं का?” आनंदाने फाईल हलवत ओरडला, “पंतप्रधानांनी झाड तोडण्याचे आदेश दिले आहेत.  आणि या प्रकरणाची सर्व आंतरराष्ट्रीय जबाबदारी आपल्या डोक्यावर घेतली आहे.  उद्या हे झाड कापले जाईल आणि तुमची या त्रासातून सुटका होईल.
“ऐका, आज तुझी फाईल पूर्ण झाली.” काव्याची बाजू हलवत अधीक्षक म्हणाले.  पण कवीचा हात थंड होता.  त्याच्या डोळ्यांच्या बाहुल्या निर्जीव होत्या आणि मुंग्यांची लांबलचक ओळ तोंडात जात होती.
त्याच्या आयुष्याची फाईल पूर्ण झाली.

        - संघर्ष