मातीतलं सोन अंतिम भाग

“तिला सांगून ठेव त्याच्या एवढ्या जवळ जाऊ नको म्हणून.” वैष्णवी तिच्या रागावर कसातरी संयम ठेवत बोलली. “नाहीतर तिचं डोकच फोडेल मी.”

“आता?” शारदा काहीच न समजल्यासारख बोलल्या. “का बर? छान दिसते की जोडी दोघांची.”

“आत्याऽऽऽऽऽऽ” वैष्णवीच्या सहनशक्तीचा अंत झाला. “तुझा लेकासोबत मला लग्न करायचं आहे. मी त्याला भांडली म्हणून तो तिला सारखा चीपकत आहे. अजून जर चीपाकालाना तर त्यालाही नाही सोडणार मी.”

तिला अस मोठ्याने बोलताना बघून सारंग, श्रद्धा आणि शारदा तिघेही हसायला लागले. तर त्यांना हसताना बघून वैष्णवी गोंधळून गेली. ते बघून श्रद्धा तिच्याजवळ आली.

“सारंग मातीत सोन पिकवणारा सोनार आहे.” श्रद्धाने तिच्या दोन्ही खांद्यावर हात ठेवला. “आणि सोनाराच्या आयुष्यात लक्ष्मीच शोभून दिसते.”

तेव्हा कुठे वैष्णवीच्या डोक्यात जरा प्रकाश पडला. तिने लागलीच सारंगची माफी मागीतली. मग लगेच दोघांच्या आई वडिलांनी बोलण करून घेत त्याचं लग्न ठरवून टाकल. आधी मनात राग असूनही तिला कोणालाच भांडता येत नव्हत. आता तर ती त्या घराची सून झाली होती. म्हणून ती आता बिनधास्त त्यांच्यासमोर जाऊन उभी राहिली.

(आजच्या दिवशी.)

“कसला हिस्सा मागत आहात?” वैष्णवी “वाटे तर आधीच पडले होते ना. त्यात हा वाडा तुम्हाला नको होता. म्हणून तर गावातल्या माणसांच्या नादी लागून वाडाच्या ऐवजी जास्तीची शेतजमीन मागितली. आता ती विकून पैसेही संपले, म्हणून हा दुरुस्त केलेला वाडा दिसला ना?” वैष्णवी कडक आवाजात विचारू लागली.

“तुझा काय संबंध?” मोठे काकांचा मुलगा “ते आम्ही आणि सारंग काय ते बघून घेऊ?”

“काय संबंध म्हणजे?” वैष्णवी “मी ह्या घराची सून आहे. जसे तुम्ही तुमच्या बायकोच्या पुढे काहीच बोलत नाहीत ना. तसे हे पण माझ्या पुढे काहीच बोलणार नाहीत.”

तिचं ते सडेतोड बोलण ऐकून मग ते सगळेच शांत बसले. यानंतर वैष्णवीने तिचा मोर्चा बाकी गावाल्यांकडे वळवला.

“आणि तुम्ही,” वैष्णवी हाताची घडी घालून बोलू लागली. “जेव्हा ह्यांनी चार चांगल्या गोष्टी सांगून पहिल्या तेव्हा त्यांना वेड्यात तुम्हीच काढलं होत ना? तुम्ही त्याचं ऐकल असत तर तुमचाही सदामामांसारखा फायदा झाला असता. पण नाही, एवढे कष्ट कोण घेणार नाही का? तुम्हाला लाईट आणून दिली, पाण्याची सोय केली. त्याच काहीच नाही. पण त्यांच्या शेतमालाची विक्री थांबवण्याच काम बरोबर केलत. माणसाने एवढ पण निष्ठुर नसाव.”

“वामन्या.” एक गावकरी जरा रागात बोलला. “तुझ्या लेकीला सांभाळ. हेच शिकवलस का?”

“खबरदार बाबांना काही बोललात तर.” वैष्णवी खवळून बोलली. “स्वतःच्या बापाला घराबाहेर काढल होतास तेव्हा कुठे गेली होती तुझी शिकवण?”

वैष्णवीचा तो अवतार बघून बाकी गावकरी तर गारच झाले. एकाच गावातले तर ते होते. ती रागात आली की समोरच्याचं काहीच झाकून ठेऊ देत नाही. हे त्यांना चांगलच माहिती होत. त्यापेक्षा त्यांनी गप्प राहणे पसंत केल.

“हे बघा.” सारंग आताशी बोलला. “वाद घालण्यात मलाही काही इंटरेस्ट नाहीये. प्रेमाने राहिलात तर आपल्या, तुमच्या मुलांना सुट्टीमध्ये गावी यायला हे त्यांच्या काकाचं घर असेल.” नंतर तो गावाल्यांकडे वळला. “मी आताही तुमची मदत करायला तयार आहे. अट तिचं, सर्वांनी एकत्र राहून काम आणि मेहनत करूयात.” आणि सारंगने त्यांच्यासमोर हात जोडले.

काही गावकऱ्यांनी होकारार्थी मान हलवली, तर काही नुसतेच मान डोलवत राहिले. तर काही काहीच न बोलता तिथून निघून गेले.

सारंगच्या काकांच्या मुलांनी मात्र प्रेमाने सारंगला जवळ घेतले. बऱ्याच वर्षांनी त्यांची ती मिठी घट्ट झाली होती. शारदा आणि हरीलाही समाधान वाटले. हरीची बंधुमंडळीही आता त्या वाड्यात येऊन पोहोचली होती. आपल्या सर्व मुलांना एकत्र मिठी मारलेल बघून त्यांनीही वर देवाकडे बघत हात जोडले.

“भारी आहे हो तुमची कडक लक्ष्मी.” श्रद्धा वैष्णवीजवळ जात बोलली.

“अजून तर तू तिला नीट पाहिलं नाहीयेस.” सारंगचा मधल्या काकांचा मुलगा चिडवण्याच्या सुरात बोलला. “बरेच किस्से आहेत तिचे. तू आहेस ना चार पाच दिवस. आपण आरामात बसून ऐक.”

तसे वैष्णवीचे डोळे विस्फारले गेले आणि ती तशीच लाजून तिच्या घराकडे पळून गेली.

एवढे वर्ष अवकळा आलेला तो वाडा आता त्याच्या त्या कुटुंबाला एकत्र पाहून पुन्हा ताजा तवाना दिसायला लागला. आता तर अजून एका सुनेच्या स्वागताच्या तयारीला लागला.