रहस्याच्या पलीकडे... भाग - १
सिया पाटील, दहावीची हुशार पण थोडीशी विसरभोळी मुलगी, त्या संध्याकाळी आपली अभ्यासाची वही शोधत होती. उद्या तिचा मराठीचा प्रोजेक्ट जमा करायचा होता, “गावातील एका विस्मृतीत गेलेल्या परंपरेवर संशोधन.” तिने गेल्या तीन महिन्यांत गावोगावी जाऊन बुजुर्ग लोकांकडून, जुन्या वाड्यांतून, मंदिरातल्या कथनकारांकडून माहिती गोळा केली होती. त्या सर्वाचा सुंदर सारांश असलेली हस्तलिखित वही मात्र अचानक गायब झाली होती.
सिया खोलीभर चाचपडत होती. बेडखाली, कपाटात, बॅगेत, पुस्तकांच्या ढिगाऱ्यात, कोणत्याच ठिकाणी नाही. घड्याळात आठ वाजत आले होते. “आई, तुला माझी तपकिरी वही दिसली का?” ती ओरडली.
आईने स्वयंपाकघरातून उत्तर दिलं, “नाही गं. तु दुपारी टेरेसवर अभ्यास करत होतीस ना, तिथे बघ!”
सियाला आठवलं, दुपारी ती टेरेसवर जाऊन लिहित बसली होती, पण तिथून खाली येताना वही आणली होती असं तिला वाटलं होतं. तरीही ती टॉर्च घेऊन वर गेली. टेरेसवर पूर्ण अंधार. पावसाळ्याच्या ढगांनी चंद्र लपवला होता. वाऱ्यात वाळलेली कपडे हलत होती आणि जुन्या पाण्याच्या टाकीजवळ खुडखुड आवाज येत होता.
सियाच्या अंगावर शहारे आले, पण ती धैर्याने पुढे गेली.
“कुठे गेली असेल माझी वही?” ती स्वतःशी पुटपुटली.
“कुठे गेली असेल माझी वही?” ती स्वतःशी पुटपुटली.
तेव्हाच तिला टाकीजवळ काहीतरी पांढरंसं चकाकताना दिसलं, एक कागदाचा तुकडा! तिने धावत जाऊन तो उचलला. कागदावर तिच्याच हस्ताक्षरात काही ओळी लिहिलेल्या होत्या… पण समस्या अशी की त्या तिच्या वहीतील नव्हत्या. तिने त्या कधीच लिहिल्या नव्हत्या.
“सत्य तुम्हाला दिसतं तसं नसतं. जुन्या परंपरेचं रक्षण करणारे अजूनही जागे आहेत.”
सिया थबकली. “हे मी लिहिलं नाही… मग कोण?” तिचं हृदय जोरात धडधडू लागलं.
त्या क्षणी टेरेसच्या कोपऱ्यातून एखादा पडदा हलल्यासारखा आवाज आला. सिया पलटी होऊन पाहते तर तिथे एक माणूस उभा होता, काळी टोपी, लांब शॉल, चेहरा अंधारात.
सियाने एक पाऊल मागे घेतलं. “तिथे कोण आहे?”
माणूस शांत. फक्त वाऱ्याचा आवाज. काही क्षणांनी त्याचे पावलं हलले आणि तो टेरेसच्या मागच्या भागात असलेल्या जुन्या साठवण खोलीकडे निघाला.
सियाच्या डोळ्यात प्रश्नांची वादळं निर्माण झाली. माझी वही त्याच्याकडे आहे का? हा माणूस इथे का आला आहे? मी लिहिलेल्या परंपरेविषयी त्याला काय माहिती?
टॉर्च घट्ट पकडत ती त्याच्या मागे गेली.
टॉर्च घट्ट पकडत ती त्याच्या मागे गेली.
खोलीचं दार अर्धवट उघडं होतं. आत फारसा प्रकाश नव्हता. फक्त जुन्या लाकडी पेट्या.
सियाची भीती आणि उत्सुकता दोन्ही वाढत होती. ती आत डोकावली आणि पोटात गोठल्यासारखं झालं. खोलीच्या मधोमध तिचीच वही ठेवलेली होती… आणि त्या वहीवर एक लाल रंगाची नक्षीकाम केलेली तांबडी मोराची चिह्न ठेवलेली होती.
“हे इथे कसं आलं?” तिच्या तोंडातून आवाजही निघेना.
अचानक, त्या माणसाचा आवाज मागून आला.
“ही वही तु लिहिली आहेस. पण ती संपलेली नाही. तुला अजूनही काही सांगितलं गेलं नाही.”
अचानक, त्या माणसाचा आवाज मागून आला.
“ही वही तु लिहिली आहेस. पण ती संपलेली नाही. तुला अजूनही काही सांगितलं गेलं नाही.”
सिया घाबरून वळली. “तुम्ही कोण? ही वही इथे कशी आली?”
माणसाने शांत स्वरात उत्तर दिलं, “मी ‘संरक्षक’. माझ्या पूर्वजांनी तुमच्या गावातील परंपरा जपल्या. ज्यावर तू अभ्यास केला आहेस. तो एक साधासुधा विषय नाही. त्याच्यामागे खोल इतिहास आहे आणि काही अद्याप उघड न झालेले रहस्य.”
सिया बुचकळ्यात पडली. “पण माझी वही तुम्ही का घेतली?”
तो म्हणाला, “तुझ्या वहीत काही निष्कर्ष अपूर्ण होते. तुला काही गोष्टी माहितीच नव्हत्या. म्हणून मी तुझ्या वहीत एक संदेश सोडला. आणि तुला इथे बोलावलं.”
सियाचा श्वास रोखला. “मला इथे बोलावलं? का? मी काही चुकीचं लिहिलं का?”
तो माणूस थोडा पुढे आला. त्याचा चेहरा अजूनही अंधारात. पण आवाजात सौम्यता होती.
“तू फार चांगलं लिहिलं आहेस. पण ज्या परंपरेचा तू शोध घेत होतीस, ‘काळोखं व्रत’ ती परंपरा अजूनही काही ठिकाणी पाळली जाते आणि त्या व्रताचा एक भाग सार्वजनिक होऊ नये. तुझ्या वहीत त्याचा उल्लेख आहे.”
सियाच्या अंगाचा थरकाप उडाला. “म्हणजे… माझ्यावर धोका आहे का?”
तो लगेच म्हणाला, “नाही. पण तुला सत्य जाणून घेण्याचा अधिकार आहे. आणि माझं काम तुला ते सत्य सुरक्षितपणे सांगणं.”
त्या माणसाने तिची वही तिच्या हाती दिली. सियाने भीतीने ती उघडली. तिच्या हस्ताक्षरात संपूर्ण मजकूर तसाच होता… पण मागच्या पानावर नवी माहिती जोडली होती, पण तिने ती कधीच लिहिली नव्हती.
“काळोखं व्रत, गावातील लोक निसर्गाच्या शक्तींचा सन्मान करत. वादळापासून पिकांचं रक्षण व्हावं म्हणून ‘काळी रात्र’ नावाचं छोटं व्रत करत. हे व्रत कुठल्याही जादू-टोण्याशी संबंधित नव्हतं. फक्त प्रार्थनेचं रूप होतं.”
सिया थक्क झाली. “हे तर मला कोणी सांगितलंच नव्हतं…”
माणूस म्हणाला, “जुनी परंपरा कुणी वाईट हेतूसाठी सांगू नये याची काळजी घेणं हे आमचं काम आहे. तू घेतलेली माहिती प्रामाणिक होती, पण अपूर्ण. म्हणून मी तुझ्या वहीत योग्य माहिती जोडली.”
सिया म्हणाली, “पण मला आधीच सांगितलं असतं तर… मला इतकं भीतीदायक वाटलं नसतं.”
तो हसला. “भीती हा पूर्ण सत्यापर्यंत पोहोचण्यासाठी कधी कधी आवश्यक टप्पा असतो.”
सियाला आता त्याचा स्वर खरा आणि भावनिक वाटत होता. भीती हळूहळू कमी झाली.
अचानक मागून टेरेसवर आणखी पावलं ऐकू आली.
सिया आणि तो माणूस दोघेही बाहेर धावले. टेरेसवर कुणीतरी धावत खाली पळालं होतं, अंधारात त्याची सावली दिसली. तो कोण होता?
सिया आणि तो माणूस दोघेही बाहेर धावले. टेरेसवर कुणीतरी धावत खाली पळालं होतं, अंधारात त्याची सावली दिसली. तो कोण होता?
सियाने घाबरून विचारलं, “हा कोण? मला का पाहत होता?”
संरक्षक म्हणाला, “तोच कारण आहे की तुला सत्य लपवायचं नव्हतं. काही लोक परंपरा पाळत नाहीत, त्यांनी परंपरेचं विकृत रूप पसरवलं. ते तुझी वही शोधत होते.”
सिया स्तब्ध. “म्हणजे कोणी माझी माहिती चोरायचा प्रयत्न करत होतं?”
तो म्हणाला, “हो. पण आता तू सुरक्षित आहेस. आणि तुझा प्रोजेक्टही.”
सिया खाली आली. तिच्या हातात वही, मनात प्रश्नांचा डोंगर, पण एक शांतता देखील.
तिने आईला सगळं सांगितलं नाही, कारण हे सर्व सांगितलं तर आई घाबरली असती. फक्त एवढंच सांगितलं की वही सापडली.
त्या रात्री ती तिच्या टेबलावर बसून वहीचं शेवटचं पान पाहत होती. ती नवीन जोडलेली माहिती अगदी परिपूर्ण होती. प्रोजेक्ट उत्तम होणार होता.
पण एक गोष्ट तिच्या मनात कायमची बसली, त्या टेरेसवरील दुसरा माणूस कोण होता? तो माझ्यामागे का होता? आणि संरक्षकाचं खरं नाव काय?
उत्तरं अजूनही सावलीत होती. पण सियाला माहीत होतं, आजपासून तिचं आयुष्य साधं राहणार नव्हतं.
क्रमशः
Download the app
आता वाचा ईराच्या कथा सोप्या पद्धतीने, आजच ईरा app इंस्टॉल करा