रेवती सासरी न सांगता माहेरी गेली. आज्जी आईने तिला समजावून परत पाठवले...आता पुढे वाचा!
©®संगीता अनंत थोरात
भाग:-२
रेवती...छबीची ईरसाल बबी
भाग:-२
रेवती...छबीची ईरसाल बबी
"हे बघ पोरी एवढ्या तेवढ्या गोष्टीसाठी संसार मोडायचा नसतो. माझी सासू तर दांडका काढायची....वळ यायचे अंगावर, बोलायची सोय नसायची. माहेराकडून आधीच सांगितलेलं तू त्याच घरची आहेस आता, जसे असतील तसे स्विकारायचे सासरचे...मग कोणाला सांगता. हळूहळू त्रास कमी झाला. तू आता महिना झाला लग्न होऊन सासरी गेलीस आणि इतक्यातच नांगी टाकतेस...चल जावयांना फोन करुन बोलावून घे जेवायला. हे चालतच असतं. सासू बोलल्याने अंगाला काय भोक पडतात का?" आज्जी एवढे बोलून बेडरुम बाहेर गेली.
आता रेवती अचंबित झाली. 'घासातला घास खाऊ घालणारी आज्जी. बीमार असल्यास जागणारी आज्जी...आईबाबांनी मला रागावल्यास त्यांना तंबी देणारी आज्जी, आज असं बोलतेय...'
"ऐ पोरी, बबेऽ काय तू पण...आज्जीच्या बोलण्याने अचंबित होऊ नकोस. या म्हातारीने मला किती धाकात ठेवले होते, आजही मी त्यांच्या समोर बोलू शकत नाही. मला माहित आहे, आपला सन्मान ज्या घरात होत नाही तेथे राहणे किती मुश्किल आहे ते...मला कल्पना आहे बाळा....पण हरायचं नसतं ते पण एवढ्या सहजा सहजी...?" आई पुढे बोलणार त्याआधी तिला थांबवत रेवती म्हणाली."तुला आज्जीने त्रास दिलाय...? मला कसं माहित नाही. पण माझ्या समोर तर कधीच ती काही बोलत नव्हती तुला....मग केव्हा दिला त्रास आणि कसा दिला...?"
"अगं त्यांना त्यांच्या सासुबाईंनी त्रास दिला होता. मग तो राग माझ्यावर निघत होता...हाऽ हाऽ मग काय मला पण आज्जी होती नां तुझ्या आज्जी सारखी, माझी आज्जी तर पार खोड्या जिरवणारी होती....तिने काही ट्रिक्स मला सांगितल्या होत्या. मग काय, मी अगदीच पामरा सारखी वागत होते. कुठल्याही बाबतीत त्यांच्यावरच डिपेंड राहत होती. मोठ्ठी फॅमिली आपली. मग काय त्यापण आल्यात लवकरच खाली....म्हणजे नाॅर्मल वागायला लागल्या..." आई हसतच म्हणाली.
"अगं त्यांना त्यांच्या सासुबाईंनी त्रास दिला होता. मग तो राग माझ्यावर निघत होता...हाऽ हाऽ मग काय मला पण आज्जी होती नां तुझ्या आज्जी सारखी, माझी आज्जी तर पार खोड्या जिरवणारी होती....तिने काही ट्रिक्स मला सांगितल्या होत्या. मग काय, मी अगदीच पामरा सारखी वागत होते. कुठल्याही बाबतीत त्यांच्यावरच डिपेंड राहत होती. मोठ्ठी फॅमिली आपली. मग काय त्यापण आल्यात लवकरच खाली....म्हणजे नाॅर्मल वागायला लागल्या..." आई हसतच म्हणाली.
"पण मला हे चालणार नाही. तुझा काळ वेगळा होता. आमचा आज वेगळा आहे. आज मुली मुलांच्या बरोबरीत शिकतात आणि कमावतात सुद्धा. तरी मग आम्हाला अशी का वागणूक मिळावी. उपर्यासारख जीवन मला नको आहे. मी किती स्वप्नं बघितले होते....मला तर तुझ्या सारखीच चांगली बायको, प्रेमळ आई बनायचे होते. घरात माझेच चालायला हवे....मी म्हणेल ती पूर्व दिशा...आणि इथे तर सगळं सासूबाईंच्या मनानेच घ्याव लागतं...मला नाही जमणार ते...नको असं जीवन मला...!" आता बबीला रडू आवरत नव्हतं.
"अगं अगं बबेऽ अशी काय रडतेस, मेरी झाँसी मैं नही दूँगी...चा नारा लावणारी माझी बबी, संसारात पडल्या पडल्या झाँसी सोडून निघायची बात करत आहे...हाऽहाऽहाऽ बघ, असे मनात सुद्धा आणू नकोस. मला माहित आहे, जावई खुप छान स्वभावाचे आहेत. हूशार
बुद्धीचे आहेत. चांगले कमावते, देखणे, त्यांच्या घराण्याचे पण चांगल नाव आहे समाजात. तुला वाटतं तसं सगळ सोप्प नाहीये बबेऽ...तसा विचार केलास तर आपलही घराण त्यांच्यासारखच आहे. मग मी जे बोलले त्यांच्या बाबतीत ते आपल्यालाही लागू होईल. काडीमोड म्हणजे सगळ नंतर बरोबर होईल...असे कशावरुन...? ऐक माझं, विचार केलास तर, या तक्रारी शुल्लक आहेत गं.." आई तिला कवेत घेत म्हणाली.
बुद्धीचे आहेत. चांगले कमावते, देखणे, त्यांच्या घराण्याचे पण चांगल नाव आहे समाजात. तुला वाटतं तसं सगळ सोप्प नाहीये बबेऽ...तसा विचार केलास तर आपलही घराण त्यांच्यासारखच आहे. मग मी जे बोलले त्यांच्या बाबतीत ते आपल्यालाही लागू होईल. काडीमोड म्हणजे सगळ नंतर बरोबर होईल...असे कशावरुन...? ऐक माझं, विचार केलास तर, या तक्रारी शुल्लक आहेत गं.." आई तिला कवेत घेत म्हणाली.
"बास हां बास आता, मला माहित आहे. एकदा लग्नं झालं की मुलगी परकी होते मग तिला माहेरी हक्काची जागा राहत नाही...अशीच तुझी पण मनस्थिती आहे ना...? कळले मला!" पुन्हा रडत रेवती म्हणाली.
"अगं अशी काय बोलतेस, तू एकूलती एक आहेस गं...हे सगळ तुझच आहे. तूच आमची वारस आहेस. तुझ्या शिवाय कोण आहे आम्हाला? मला मुल झालं की काही कारणाने जगत नव्हतं तीन वेळा असं झालं....आज्जी तर बाबांना दुसर लग्न कर म्हणायची पण बाबा ठाम होते. मुल नाही झालं तरी चालेल पण दुसर लग्नं नको म्हणाले. बाबांपुढे तुझी आज्जी हतबल झाली. सारखी देव पाण्यात ठेवायची. मुलगा किंवा मुलगी काहीही होऊ दे पण होऊ दे देवा आणि जगू दे माझ्या नातवांना...म्हणून सारखी नवस बोलायची. जेव्हा तुझा जन्म झाला, आज्जी तर जणु वेडी झाली होती...माझ्या मुलाचा अंश जन्मास आला...म्हणून भरुन पावली होती. त्यांना वाटल होतं आपलं नाव इथेच याच पीढीत नष्ट होणार...आज्जीने भलेही त्याआधी मला त्रास दिला पण तू झाल्यावर हळू हळू आज्जी बदलली आणि आज तुला माहितच आहे, आज्जी एकदम मोकळेपणी नाही पण मला जीव लावते...माझ्या साठी एवढे पुरेसे आहे...बरं, तू काय हे घेऊन बसलीस. चल काही तरी नवीन कर बाळा, स्वतःतील टॅलेंट तू उगाच सासरी दाखवू नकोस. म्हणजे तुला काहीच येत नाहीये अन् आता सासूबाईं शिवाय तुला पर्याय नाहीये...असं दाखवं, बघ तुला असे गरीब गाई सारखं जेव्हा सासूबाई बघतिल तेव्हा त्यांची तुला टोकायची मागे खेचायची भावना कमी होईल आणि पुढे त्या चांगल्या वागतील. तुला थोडा संयम ठेवावा लागेल एकंदरीत त्या पूर्वेला पश्चिम म्हणतील तर तू होऽ म्हणायचे..."
रेवती आ वासून आईकडे बघत होती. 'आई चक्क तिला नांगी टाकायला शिकवत होती. मग मला कराटे का शिकवले हिने...मार्शल आर्ट का शिकवला हिने...?'
"अगं अशी काय बोलतेस, तू एकूलती एक आहेस गं...हे सगळ तुझच आहे. तूच आमची वारस आहेस. तुझ्या शिवाय कोण आहे आम्हाला? मला मुल झालं की काही कारणाने जगत नव्हतं तीन वेळा असं झालं....आज्जी तर बाबांना दुसर लग्न कर म्हणायची पण बाबा ठाम होते. मुल नाही झालं तरी चालेल पण दुसर लग्नं नको म्हणाले. बाबांपुढे तुझी आज्जी हतबल झाली. सारखी देव पाण्यात ठेवायची. मुलगा किंवा मुलगी काहीही होऊ दे पण होऊ दे देवा आणि जगू दे माझ्या नातवांना...म्हणून सारखी नवस बोलायची. जेव्हा तुझा जन्म झाला, आज्जी तर जणु वेडी झाली होती...माझ्या मुलाचा अंश जन्मास आला...म्हणून भरुन पावली होती. त्यांना वाटल होतं आपलं नाव इथेच याच पीढीत नष्ट होणार...आज्जीने भलेही त्याआधी मला त्रास दिला पण तू झाल्यावर हळू हळू आज्जी बदलली आणि आज तुला माहितच आहे, आज्जी एकदम मोकळेपणी नाही पण मला जीव लावते...माझ्या साठी एवढे पुरेसे आहे...बरं, तू काय हे घेऊन बसलीस. चल काही तरी नवीन कर बाळा, स्वतःतील टॅलेंट तू उगाच सासरी दाखवू नकोस. म्हणजे तुला काहीच येत नाहीये अन् आता सासूबाईं शिवाय तुला पर्याय नाहीये...असं दाखवं, बघ तुला असे गरीब गाई सारखं जेव्हा सासूबाई बघतिल तेव्हा त्यांची तुला टोकायची मागे खेचायची भावना कमी होईल आणि पुढे त्या चांगल्या वागतील. तुला थोडा संयम ठेवावा लागेल एकंदरीत त्या पूर्वेला पश्चिम म्हणतील तर तू होऽ म्हणायचे..."
रेवती आ वासून आईकडे बघत होती. 'आई चक्क तिला नांगी टाकायला शिकवत होती. मग मला कराटे का शिकवले हिने...मार्शल आर्ट का शिकवला हिने...?'
"हे बघ हे बघ बबेऽ मला तुझ्या हावभावां वरुन तुझ्या मनातील प्रश्न कळत आहेत. स्व संरक्षणासाठी आम्ही तुला विविध क्लासेस लावले होते. पण ते क्लासेस घरातील सासूच्या न दिसणार्या छळवादावर लागू होत नाहीत...तिथे संसारात तुला माईंड गेमच खेळावा लागेल. तसेही तू तर कुठलाही गेम लगेच कॅप्चर करायचीस आणि जिंकायचीस...हो नां, मग आता का माघार घेतेस? कर अॅक्सेप्ट हे चॅलेंज...असं समज आम्ही तुला टास्क दिलाय आणि तुला तो पूर्ण करायचा आहे...तुला खात्री देते, जर तू जिंकली नाहीस तर, म्हणजे ज्या क्षणी तुला वाटेल, तू आता हे करु शकत नाहीस...त्याक्षणी तू आपल्या घरी परत यायचं, हे घर तुझच आहे. तुला खात्री देते, एकही प्रश्नं तुला बाबा किंवा आज्जी विचारणार नाहीत. बोल काय म्हणतेस?" आई जणू तिला आॅफर देऊन तिच्या प्रतिक्रियेची वाट, तिच्या डोळ्यात बघत होती....
रेवतीने एक क्षण आईला बघितले काही विचार केला. मग हळूच तिला म्हणाली. "मला फक्त एकच गोष्ट सांग. एकच घटना सांग, आज्जीने तुला कसा त्रास दिला...फक्त एक किस्सा..."
आवाजाची धार कमी करत आई बोलली. "बरं बाबा सांगते, तुझी आज्जी, सारखी माझ्या मागावर असायची. मला अजिबात रिकामी बसू देत नव्हती. सतत काही ना काही काम सांगून बीझी ठेवायची. माझ्या आज्जीने पण काही ट्रिक्स दिल्याच होत्या, त्याची सुरुवात आज्जी समोर मान डोलावून करतच होते. एकदा समोरच्या दारातून पटकन अंगणात गेले. आज्जी मी काय करते बघत मागे आली. मी समोर नव्हतेच. लगेच त्यांनी इकडे तिकडे शोधाशोध केली. शेजारच्या घरी सुद्धा मला बघायला गेल्या. मी गायब म्हंटल्यावर त्या आत आल्या आज्जे सासूच्या खोलीमध्ये जाऊन त्यांनी, मी नेमून दिलेलं काम सोडून कुठे तरी हूंदडायला गेले म्हणून सांगीतले...त्याआधी शेजारच्या यमूने मला नदीवर सोबत चलता का म्हणून एकदा घेऊन गेली होती. घरातले सगळे तेव्हा शेजारच्या गावात गेले होते. मोठ्या जाऊबाईंच्या आईची तब्येत बघायला...घरी आजोबांची तब्येत बरी नव्हती. म्हणून मला घरी ठेवले होते. मी पण लहानच होते. तिने चल म्हंटले मी काहीच विचार न करता गेले होते. घरी यायला वेळ झाला. तो पर्यंत ही मंडळी परत आली होती आणि मग जो गोंधळ झाला घरी...सर्वात जास्त तुझी आज्जीच मला रागवत होती...बरं असू दे, आज्जीला वाटले मी नदीकडेच गेले आहे. तुझ्या काकांना नदीवर पाठवले मला बघायला. आज्जी, सासूबाई बाहेरच उभ्या, दहा मिनिटात ते परत आलेतं मी त्यांना दिसले नव्हते...सगळे बडबडत घरात आले. आज्जेसासूबाई मागच्या आवारात आल्या आणि ओरडल्याच, ही काय, ही तर इथ शेंगा फोडत बसली आहे....मी पण चमकून आज्जीकडे बघितले. हो आज्जी तुम्हीच काल म्हणाल्या होत्या ना? शेंगा फोडून दाणे पेरणीसाठी जमा करा म्हणून...घरातले काम आवरल्यावर तेच करत बसले होते....आणि गंमत सांगू, तुझ्या आज्जीने काय ओरडा खाल्ला नां आज्जेसासूंचा...हाऽहाऽहाहाऽएकांतात खुप हसले होते..."आई पुन्हा हसायला लागली.
"अगं पण तू परत कशी आलीस घरात? तू तर बाहेर गेली होतीस ना?" बबीची उत्सुकता आता शिगेला पोहोचली होती.
"हात्तीच्या, समोरच्या दारातून बाहेर पडताच रनींग रेस मध्ये असल्यागत मी धावत मागच्या दारात आले. त्याआधी मी आवाराचे दार उघडे ठेवले होते. आत आल्यावर कोपर्यात ठेवलेल्या शेंगाच्या पोत्याजवळ बसून शेंगा फोडायला लागले. त्या आधी सारी तयारी करुन ठेवली होती...कोपर्यात बसल्यामुळे सहजच आतून कुणाला दिसत पण नव्हते...."
"अस्स होय....बिच्चारी माझी आज्जी...आणि मग आज्जेसासूची तुझ्यावर मेहेरनजर पडली असणार...लबाडच आहेस तू तर..." आता दोघीही हसायला लागल्या.
"काय आहे नां बबेऽ स्त्रियांसाठी हे सहज नाहीये गं कुठेतरी मनाला मुरड घालावीच लागते. सून अठरावर्षाची जरी असेल तरी पन्नास वर्षाची सासू तिला संसाराचे धडे पहिल्या दिवशी पासूनच द्यायला लागते. त्यांना वाटतं सून म्हणजे आईच्या पोटातूनच दुसर्यांचा संसार करायसाठी तय्यार असायला हवी. परफेक्ट हवी...त्यांची तिला समजून घ्यायची तयारीच नसते. बरे असू देत ते, या मध्ये खरे तर स्त्रीच स्त्रीची खरी प्रतिस्पर्धी आहे. तिच तीची दुश्मन आहे. काय करणार नां कधी लक्षात येईल हे सासवांच्या...तुझे बाबा नोकरी निमित्ताने तेव्हा शहरात होते. मग काही वर्षाने वाटण्या झाल्यात. तुझी आज्जी एकदा खुप सीरीयस झाली होती. मीच होते त्यांच सगळ करायला. नाही म्हंटले तरी, तुझ्या आज्जीचा मला लळा लागला होताच...त्यांची सेवा केली. त्याचे फळ पुढे मिळाले मला. तुझ्या आजीचा माझ्याकडे बघण्याचा दृष्टीकोण बदलला. पण, स्त्रीसुलभ भावना म्हणजे सासूवाली भावना आहेच कुठेतरी मनात...म्हणून कुरबुर थोडी सुरु असते..." आईचा आवाज थोडा हळवा जाणवला रेवतीला.
"हात्तीच्या, समोरच्या दारातून बाहेर पडताच रनींग रेस मध्ये असल्यागत मी धावत मागच्या दारात आले. त्याआधी मी आवाराचे दार उघडे ठेवले होते. आत आल्यावर कोपर्यात ठेवलेल्या शेंगाच्या पोत्याजवळ बसून शेंगा फोडायला लागले. त्या आधी सारी तयारी करुन ठेवली होती...कोपर्यात बसल्यामुळे सहजच आतून कुणाला दिसत पण नव्हते...."
"अस्स होय....बिच्चारी माझी आज्जी...आणि मग आज्जेसासूची तुझ्यावर मेहेरनजर पडली असणार...लबाडच आहेस तू तर..." आता दोघीही हसायला लागल्या.
"काय आहे नां बबेऽ स्त्रियांसाठी हे सहज नाहीये गं कुठेतरी मनाला मुरड घालावीच लागते. सून अठरावर्षाची जरी असेल तरी पन्नास वर्षाची सासू तिला संसाराचे धडे पहिल्या दिवशी पासूनच द्यायला लागते. त्यांना वाटतं सून म्हणजे आईच्या पोटातूनच दुसर्यांचा संसार करायसाठी तय्यार असायला हवी. परफेक्ट हवी...त्यांची तिला समजून घ्यायची तयारीच नसते. बरे असू देत ते, या मध्ये खरे तर स्त्रीच स्त्रीची खरी प्रतिस्पर्धी आहे. तिच तीची दुश्मन आहे. काय करणार नां कधी लक्षात येईल हे सासवांच्या...तुझे बाबा नोकरी निमित्ताने तेव्हा शहरात होते. मग काही वर्षाने वाटण्या झाल्यात. तुझी आज्जी एकदा खुप सीरीयस झाली होती. मीच होते त्यांच सगळ करायला. नाही म्हंटले तरी, तुझ्या आज्जीचा मला लळा लागला होताच...त्यांची सेवा केली. त्याचे फळ पुढे मिळाले मला. तुझ्या आजीचा माझ्याकडे बघण्याचा दृष्टीकोण बदलला. पण, स्त्रीसुलभ भावना म्हणजे सासूवाली भावना आहेच कुठेतरी मनात...म्हणून कुरबुर थोडी सुरु असते..." आईचा आवाज थोडा हळवा जाणवला रेवतीला.
"बरं मग काय ठरवलेस तू...?" आईने बबीला विचारले.
"काय करणार बाबा आता...लबाड छबीची बबी...आपला जलवा दाखवणार...चॅलेंज अॅक्सेप्टेड मॅम..." रेवतीने आईला अंगठा दाखवत म्हंटले.
"काय करणार बाबा आता...लबाड छबीची बबी...आपला जलवा दाखवणार...चॅलेंज अॅक्सेप्टेड मॅम..." रेवतीने आईला अंगठा दाखवत म्हंटले.
संध्याकाळी अतुल तिला घ्यायला आला. आईबाबांनी जावयाची चांगलीच बडदास्त राखली. निघता निघता आज्जीने रेवतीचा कान पकडला आणि म्हणाली. "या नंतर तू माझ्या नातजावयां सोबतच इकडे यायचं बर...आणि हो जावईबापू लेकीने काही कसूर केल्यास मला एक फोन करायचा की, मी हजर हिचे कान ओढायला...!" वातावरण आनंदी होतं हसतच रेवतीने सगळ्यांचा निरोप घेतला.
गाडीत बसल्यावर तिचे विचारचक्र सुरु झाले आणि काय करायचे ते तिच्या डोक्यात घोळू लागले...
गाडीत बसल्यावर तिचे विचारचक्र सुरु झाले आणि काय करायचे ते तिच्या डोक्यात घोळू लागले...
अतुल सोबत रेवतीला येताना बघून सासूबाईंना जरा रागच आला. "असे न सांगता जायचं असतं का घरा बाहेर, अशी पद्धत आमच्याकडे नाही. मोठ्यांचा काही मान आहे की नाही घरात? मी तुला घरात शोधशोधले. कित्ती घाबरले मी, अतुलला फोन करुन सांगितले तेव्हा कळले मला...असं काय झालं होतं की तू माझी परवानगी न घेता अचानक निघून गेलीस...?" सासूबाई चांगल्याच रागात होत्या.
"आई माझं चुकलच, आज्जीला बरं वाटत नाही असे मला माहेरच्या घरा शेजारी असणार्या मैत्रिणीने सांगितले. मला काही सुचलेच नाही. मी तशीच पर्स उचलून घरी गेले. पण मला घरच्यांनी खुप रागवलं सासूबाईंच्या आज्ञेशिवाय काहीच करायचे नाही असे म्हंटले...इथेही यायचे नाही..असे बोलले!" तीने हलकेच ओढणीने डोळे पुसलेत.
क्रमशः
११/०८/२४
०००
रेवती आईच्या समजवण्याने सासरी परतली. पण परिस्थिती पुढे कशी हाताळेल? वाचा पुढील, अंतिम भाग!
क्रमशः
११/०८/२४
०००
रेवती आईच्या समजवण्याने सासरी परतली. पण परिस्थिती पुढे कशी हाताळेल? वाचा पुढील, अंतिम भाग!
Download the app
आता वाचा ईराच्या कथा सोप्या पद्धतीने, आजच ईरा app इंस्टॉल करा