Login

जिथे गुणांची कदर होते तिथेच थांबा

गुणवान व्यक्तीच्या गुणांची कदर केलीच पाहिजे तरच
शीर्षक : जिथे गुणांची कदर होते तिथेच थांबा

माणूस जन्माला येताना रिकाम्या हाताने येतो, पण आयुष्याच्या प्रवासात तो स्वतःसोबत अनेक गुण, मूल्ये, क्षमता, स्वप्ने आणि संवेदनशीलता घेऊन चालत असतो. कोणाकडे कष्ट करण्याची ताकद असते, कोणाकडे प्रामाणिकपणा, कोणाकडे सर्जनशीलता, तर कोणाकडे प्रेमाने नातं जपण्याची कला. हे सगळे गुण म्हणजे माणसाची खरी ओळख. पण दुर्दैवाची गोष्ट अशी की, प्रत्येक ठिकाणी या गुणांची कदर होतेच असे नाही. म्हणूनच एक महत्त्वाचा जीवनमंत्र सांगावास वाटतं "जिथे गुणांची कदर होते, तिथेच थांबा."

आजच्या समाजात माणूस स्वतःला सतत सिद्ध करत असतो. नोकरीत, नात्यांत, मैत्रीत, कुटुंबात, समाजात सर्वत्र तो आपली उपयुक्तता सिद्ध करण्याचा प्रयत्न करत राहतो. पण प्रश्न असा आहे की, आपण जिथे आपली किंमत सतत सिद्ध करत राहतो, ते ठिकाण आपल्यासाठी योग्य आहे का? जिथे तुमचे कष्ट गृहीत धरले जातात, तुमचा प्रामाणिकपणा दुर्बलता समजला जातो, तुमची शांतता दुर्लक्षित केली जाते आणि तुमच्या भावना “अतिसंवेदनशील” म्हणून नाकारल्या जातात तिथे थांबणे खरंच शहाणपणाचे आहे का?

गुणांची कदर म्हणजे नेमकं काय?

गुणांची कदर म्हणजे फक्त कौतुकाचे चार शब्द नव्हेत.
गुणांची कदर म्हणजे

तुमचं म्हणणं शांतपणे ऐकून घेणं

तुमच्या प्रयत्नांना ओळखणं

तुमच्या चुका मानवी दृष्टीने पाहणं

तुमच्या प्रामाणिकपणाचा गैरफायदा न घेणं

आणि सर्वांत महत्त्वाचं म्हणजे, तुम्हाला “तुम्ही जसे आहात तसे” स्वीकारणं

जिथे गुणांची कदर होते, तिथे माणूस सतत स्वतःला सिद्ध करत नाही; तो आपोआप खुलतो, फुलतो, वाढतो.

जिथे कदर नसते, तिथे काय घडतं?

अनेकदा माणूस अशा ठिकाणी थांबून राहतो जिथे त्याच्या गुणांची किंमतच नसते. कधी नात्यांच्या नावाखाली, कधी जबाबदाऱ्यांच्या ओझ्याखाली, तर कधी “आपण सोडलं तर वाईट दिसेल” या भीतीपोटी. पण अशा ठिकाणी थांबल्यानंतर हळूहळू जे नुकसान होतं, ते बाहेरून दिसत नाही पण आतून माणूस पूर्णपणे झिजून जातो.

आत्मविश्वास कमी होतो

जेव्हा तुमचे गुण सतत दुर्लक्षित केले जातात, तेव्हा नकळत तुम्हालाच तुमच्यावर शंका यायला लागते.
“कदाचित मी पुरेसा नाही,”
“माझ्यातच काहीतरी कमी आहे,”
“मी जास्त अपेक्षा करतोय,”
असे विचार मनात घर करतात. हळूहळू आत्मविश्वास ढासळतो.

स्वतःची ओळख हरवते

सतत स्वतःला बदलण्याचा प्रयत्न करत राहिल्यावर माणसाला स्वतःचाच विसर पडतो. “मी कोण आहे?” हा प्रश्नच धूसर होतो. जे आवडत होतं ते सोडून दिलं जातं, जे मनातलं होतं ते गिळून टाकलं जातं. आणि एक दिवस आपण आरशात पाहतो पण ओळखीचा चेहराच दिसत नाही.

भावनिक थकवा येतो

जिथे प्रेमाची, समजुतीची, स्वीकाराची कमतरता असते, तिथे माणूस सतत स्वतःला सावरत राहतो. हा भावनिक संघर्ष इतका वाढतो की, मन कायम थकलेलं असतं. हसणं नकली होतं, शांतता जड होते आणि आनंद क्षीण होतो.

गुण बोथट होतात

तुमच्या कलेला दाद नसेल, विचारांना वाव नसेल, तर हळूहळू ती कला, ते विचार, ते गुण बोथट होत जातात. जे गुण तुम्हाला वेगळं बनवत होते, तेच गुण हळूहळू मावळतात. कारण कुठेही पाणी न मिळालं तर फुलंही कोमेजतात.

आत्मसन्मान दुखावला जातो

सतत दुर्लक्ष, उपेक्षा, तुलना, टोमणे हे सगळं आत्मसन्मानावर घाव घालतं. आणि एकदा आत्मसन्मान जखमी झाला की, माणूस जिवंत असूनही आतून मोडून पडतो.

मग थांबायचं कुठे?

थांबायचं तिथे

जिथे तुमच्या मौनाचाही अर्थ समजला जातो

जिथे तुमच्या “नाही”लाही आदर दिला जातो

जिथे तुमच्या यशात आनंद आणि अपयशात साथ मिळते

जिथे तुम्ही स्वतःशी प्रामाणिक राहू शकता

असं ठिकाण नेहमी परिपूर्ण असेलच असं नाही, पण तिथे तुमची कदर नक्कीच असेल.

स्वतःसाठी घेतलेला ठाम निर्णय

जिथे गुणांची कदर नाही, तिथून बाहेर पडणं म्हणजे हार मानणं नाही.
ते म्हणजे

स्वतःला वाचवणं

स्वतःच्या मानसिक आरोग्याची काळजी घेणं

स्वतःच्या मूल्यांना जपणं

कधी कधी दूर जाणं हेच सर्वांत धाडसी पाऊल असतं.

समारोप

आयुष्य खूप लहान आहे सतत स्वतःला सिद्ध करण्यात घालवण्यासाठी. आपण जिथे आहोत, तिथे आपली गरज आहे का, आपली कदर आहे का, आपले गुण फुलू शकतात का हे प्रश्न स्वतःला विचारणं खूप गरजेचं आहे.

लक्षात ठेवा,
तुम्ही कमी नाही आहात.
फक्त कदाचित तुम्ही चुकीच्या ठिकाणी थांबलेले आहात.

म्हणूनच स्वतःला एकच वचन द्या
“जिथे माझ्या गुणांची कदर होते, तिथेच मी थांबेन.”

कारण जिथे कदर असते, तिथेच माणूस खर्‍या अर्थाने जगतो.

©® सचिन कमल गणपतराव मुळे...
परभणी, ९७६७३२३३१५
0