कथा-त्या लिहिलेल्या सहा ओळी भाग 2
जयाला आपल्या घरच्या परिस्थितीची पूर्ण जाणीव होती. शाळेतून घरी गेल्यावर घरातली सर्व कामे तिची वाट पाहत होती. शाळेतून पायपिट करीत जाऊन थकून भागून गेल्यावर, दुपारची भाकरी खाऊन कामाला लागायचे. मोठ्या भावंडांनी तिच्यावर दबाव टाकायचा. हिने कामे करावी हीच सर्वांची अपेक्षा.
तसेही जो करीत राहतो, त्याच्याकडूनच अपेक्षा असणे हीच मानसिकता असते. तिच्या आईला सुद्धा त्याचे काहीही सोयर सुतुक नव्हते. करते काम तर करू द्या .'अशी आज्ञाधारक मुलगी आहे आमची'. हे सांगायला ते मोकळे.
जयाला अभ्यास व अवांतर वाचनाचे खूप वेड. तिच्या वर्ग शिक्षिकेने तिची जिज्ञासू वृत्ती, प्रामाणिकपणा या सर्व गुणांची पारख केलेली होतीच. तिच्यामध्ये त्यांना काहीतरी वेगळे करून दाखविण्याची जिद्द दिसत होती. या मुलीकडे विशेष लक्ष देण्याचे वर्ग शिक्षिकेने ठरविले होतेच.
जयाला अभ्यास व अवांतर वाचनाचे खूप वेड. तिच्या वर्ग शिक्षिकेने तिची जिज्ञासू वृत्ती, प्रामाणिकपणा या सर्व गुणांची पारख केलेली होतीच. तिच्यामध्ये त्यांना काहीतरी वेगळे करून दाखविण्याची जिद्द दिसत होती. या मुलीकडे विशेष लक्ष देण्याचे वर्ग शिक्षिकेने ठरविले होतेच.
जया, जेवायचं नाही का? आम्ही जेवतो. शाळेची वेळ झाली. आईने तुझ्या वाटणी ची भाकरी काढून ठेवली आहे. तिची आई एका फॅक्टरीत कामाला होती. वडील मिळेल ते काम करून संसाराचा गाडा रेटत होते. आई सर्वांचा स्वयंपाक करून ठेवून कामाला निघून जायची. प्रत्येकाने आपापल्या वाटणी च्या भाकरी खाल्ल्या. जयाने अर्धी भाकरी शाळेत दुपारच्या जेवणासाठी डब्यात भरली. त्याकाळी शासनाची पोषण आहाराची योजना उपलब्ध नव्हती.
अकरा वाजेपर्यंत इकडे तिकडे हिंडणारी तिची भावंड, हात धूताच आपलं पाटी पुस्तक घेऊन आपापल्या शाळेत पळत. जया घरातली सगळी आवरा आवर करून शाळेच्या वाटेने निघत असे.
आज जयाला केस विंचरायला वेळच मिळाला नाही. तिने नेहमीच्या विस्कटलेल्या केसांना दोन्ही बाजूंनी मळलेल्या रिबीनींनी केस बांधले. केस जरा लांब असल्यामुळे व ते मोकळे सोडलेले, दिसायला बरे दिसत नव्हते. ती वर्गात जाऊन बसली. मराठी भाषेचा तास सुरू झाला.
चेहऱ्यावर थोड्याशा रागीट दिसणाऱ्या बाई वर्गात आल्या. सर्व विद्यार्थ्यांनी त्यांना उभे राहून अभिवादन केले. त्यांनी संपूर्ण वर्गावर नजर टाकली. विद्यार्थी बाकावर बसणार, इतक्यात बाई कडाडल्या. 'ए तू उभी रहा'! जया कडे बोट दाखवीत त्यांनी तिला उभे केले. 'का ग, काय ते ध्यान! संपूर्ण केस विंचरले नाहीस .आणि ते पण मोकळे सोडलेस... तुला वेणी घालता येत नाही कां? आणि काय ग! तुझ्या आईला सुद्धा वेळ नाही का तुझे केस विंचरा यला? चल हो वर्गाच्या बाहेर! घरी जा. केस नीटनेटके करून ये. ती मुकाट्याने वर्गाच्या बाहेर गेली. वर्गातील काही विद्यार्थ्यांना दया आली. तर काही तिच्यावर हसले सुद्धा.
त्या बाईंना हे कुठे ठाऊक, की तिला घरी जायला एक तास लागतो. तिचा चेहरा रडवेला झाला. काय करावे तिला सुचेना. ती तशीच थरथरत बाहेर उभी...
तास संपला. पुढच्या तासाची घंटा वाजली. तिच्या वर्ग शिक्षिका समोरून येताना तिला दिसल्या.'जया, इथे एकटीच बाहेर उभी? बाईंनी शिक्षा केली का? आणि कशासाठी?' त्यांना माहीत होते की, ही पोर दंगा करण्यात ली नाही. अभ्यासही वेळेत करणारी. मग हिला शिक्षा कशाबद्दल झाली असेल? जया घाबरतच म्हणाली, बाई घरच्या कामामुळे मी केस घाईने तसेच बांधून आले. बाई घरी जा म्हणतात .बाई, काय करू मी? तिच्या बाईंनी त्यावर उपाय शोधला. एका मुलीला वर्गातून बाहेर यायला सांगितले. शाळेच्या एका कोपऱ्यात शाळेच्या चौकीदारा ची खोली होती. तेथे तो कुटुंबासह राहत होता. त्या ठिकाणी दोघींनाही जायला सांगून केस विंचरून यायला सांगितले.
जयाला शाळेत कशी वागणूक मिळते पाहूया पुढील भागात भाग तीन मध्ये
Download the app
आता वाचा ईराच्या कथा सोप्या पद्धतीने, आजच ईरा app इंस्टॉल करा