डिसेंबर -जानेवारी 2025-26
दीर्घकथा लेखन स्पर्धा
नशिबाचे धागे भाग १८
दीर्घकथा लेखन स्पर्धा
नशिबाचे धागे भाग १८
आर्थिक फसवणुकीच्या आरोपातून आरवची सुटका झाली असली, तरी विकास शिंदेने टाकलेले 'कॉपीराईट'चे जाळे अधिक भयाण होते. आरवच्या 'हाय-टेक सिटी' प्रकल्पाचे मूळ डिझाईन ज्यात मितालीच्या सल्ल्यानुसार स्थानिक वारसा आणि कलेचा अंतर्भाव करण्यात आला होता ते आपलेच असल्याचा दावा विकासने केला होता. त्याने काही बनावट कागदपत्रे सादर केली होती, ज्यानुसार हे डिझाईन त्याने आरवच्या कंपनीत असतानाच तयार केले होते.
जर आरव हा खटला हरला, तर त्याला केवळ कोट्यवधींचा दंड भरावा लागणार नव्हता, तर त्याची व्यावसायिक प्रतिष्ठा कायमची धुळीस मिळणार होती. संपूर्ण 'देशपांडे आर्किटेक्ट्स' कोसळण्याच्या मार्गावर होते.
कोर्टाची तारीख आली. आरव आणि मिताली कोर्टात पोहोचले. आरवच्या चेहऱ्यावर चिंतेची सावट होती, पण मिताली शांत होती. तिने आज गडद जांभळ्या रंगाची साडी नेसली होती, जी तिच्या आत्मविश्वासाचे प्रतीक वाटत होती.
विकास शिंदे आपल्या वकिलांसह, मिस्टर मेहता, तिथे हजर होता. मेहता हे शहरातील सर्वात कुटील वकील म्हणून ओळखले जात होते.
खटल्याला सुरुवात झाली. मेहतांनी सुरुवातीलाच जोरदार युक्तिवाद केला. "युवर ऑनर, माझे क्लायंट विकास शिंदे यांनी हे डिझाईन दीड वर्षांपूर्वीच तयार केले होते. आरव देशपांडे यांनी केवळ त्यांच्या पदाचा वापर करून हे डिझाईन स्वतःच्या नावे खपवले आहे. आमच्याकडे या डिझाईनचे सुरुवातीचे 'ब्लूप्रिंट्स' आहेत."
आरवचे वकील मिस्टर सानप उभे राहिले. "सर, हे खोटे आहे. हे डिझाईन पूर्णपणे नवीन आहे आणि यात जी 'कलत्मक' बाजू आहे, ती आरव यांच्या पत्नी, मिताली देशपांडे यांच्या संकल्पनेतून आली आहे."
मेहता हसले. "पत्नी? युवर ऑनर, हे तर कौटुंबिक नाटक झाले. एक पत्नी आपल्या पतीला वाचवण्यासाठी खोटे बोलणारच. काय पुरावा आहे की मिताली देशपांडे यांना आर्किटेक्चरमधील काही समजते? त्या तर केवळ एक चित्रकार आहेत."
जजने मितालीला साक्ष देण्यासाठी बोलावले. आरवने तिचा हात हलकेच दाबला, जणू तो तिला धीर देत होता.
मिताली विटनेस बॉक्समध्ये उभी राहिली. मेहता तिच्या जवळ आले. "तर मिसेस देशपांडे, तुम्ही म्हणताय की हे डिझाईन तुमची कल्पना आहे? मग मला सांगा, या इमारतीच्या 'स्ट्रक्चरल लोड' (Structural Load) बद्दल तुम्हाला काय माहिती आहे? किंवा 'एफ.एस.आय.' (FSI) म्हणजे काय?"
मिताली शांतपणे म्हणाली, "मिस्टर मेहता, मी आर्किटेक्ट नाही. पण हे डिझाईन केवळ सिमेंट आणि विटांचे नाहीये. हे डिझाईन एका भावनेवर आधारलेले आहे. ज्याला आपण 'आत्मा' म्हणतो."
"आत्मा? कोर्टाला तांत्रिक पुरावे हवे आहेत, अध्यात्म नको!" मेहता ओरडले.
"पुरावा मिळेल," मितालीने खंबीरपणे सांगितले. तिने जजकडे पाहिले. "युवर ऑनर, विकास शिंदे यांनी जे ब्लूप्रिंट्स सादर केले आहेत, त्यात त्यांनी 'स्थानिक मंदिर स्थापत्यशैली' वापरल्याचा दावा केला आहे. बरोबर?"
विकासने होकार दिला.
"मग विकासजी, तुम्ही मला सांगू शकाल का की तुम्ही या डिझाईनमध्ये जो 'कोन' (Angle) वापरला आहे, तो कोणत्या प्राचीन ग्रंथावर आधारित आहे? किंवा तुम्ही जे नक्षीकाम दाखवले आहे, त्याचे मूळ काय आहे?" मितालीने विचारले.
विकास गोंधळला. "ते... ते मी माझ्या कल्पनेने बनवले आहे."
"खोटे!" मितालीचा आवाज कोर्टात घुमला. तिने आपल्या बॅगेतून एक जुनी, रंगाचे डाग असलेली वही काढली. "हे माझे 'स्केचबुक' आहे. यात मी हाय-टेक सिटीच्या प्रस्तावाच्या महिनाभर आधी काही रेखाचित्रे काढली होती. आणि महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे, या स्केचेसमध्ये मी एक 'गुप्त सिग्नेचर' (Hidden Signature) वापरली आहे. जर तुम्ही मूळ डिझाईनच्या 'पिलर नंबर ४' च्या नक्षीकामाचे बारकाईने निरीक्षण केले, तर तिथे माझ्या नावाचे आद्याक्षर 'एम' (M) एका विशिष्ट नक्षीच्या रूपात लपलेले दिसेल."
कोर्टात शांतता पसरली. जजने मूळ डिझाईनचे झूम केलेले फोटो मागवले. जेव्हा पिलर नंबर ४ चे नक्षीकाम मोठे करून पाहिले गेले, तेव्हा तिथे खरोखरच एका वेलीच्या नक्षीमध्ये अत्यंत चतुराईने 'एम' हे अक्षर गुंफलेले दिसले. हे अक्षर इतके सूक्ष्म होते की कोणाचेही लक्ष तिकडे गेले नसते.
"विकासजी, जर हे डिझाईन तुमचे होते, तर त्यात माझ्या नावाचे आद्याक्षर काय करत आहे?" मितालीने रोखून विचारले.
विकासचा चेहरा पांढरा पडला. त्याने कागदपत्रे चोरली होती, पण त्याने नक्षीकामातील त्या बारकाव्याकडे लक्ष दिले नव्हते.
"आणखी एक गोष्ट," मिताली पुढे म्हणाली. "या डिझाईनमध्ये वापरलेला निळा रंग हा मी स्वतः तयार केलेला नैसर्गिक डाय (Dye) आहे. जर लॅबमध्ये या डिझाईनच्या मूळ फाईलची कलर कोडिंग तपासली, तर ती माझ्या स्टुडिओमधील रंगांशी मॅच होईल. विकास शिंदे यांना त्या रंगाचे नावही माहीत नसेल."
मेहतांकडे आता बोलण्यासारखे काही उरले नव्हते. जजनी सर्व पुरावे तपासले.
"या कोर्टाच्या मते, विकास शिंदे यांनी सादर केलेले पुरावे बनावट आहेत. हे डिझाईन आरव देशपांडे आणि त्यांच्या पत्नी मिताली देशपांडे यांचीच निर्मिती आहे. कोर्ट विकास शिंदे यांच्यावर फसवणूक आणि चोरीचा गुन्हा दाखल करण्याचे आदेश देत आहे," जजने हातोडा मारला.
आरवच्या डोळ्यात आनंदाश्रू आले. त्याने सर्वांसमोर मितालीला मिठी मारली. आज तिने फक्त त्याचे डिझाईन वाचवले नव्हते, तर त्याचे संपूर्ण अस्तित्व वाचवले होते.
कोर्टाबाहेर आल्यावर पत्रकारांचा गराडा पडला. "आरव सर, तुमच्या यशाचे रहस्य काय?"
आरवने अभिमानाने मितालीचा हात पकडला. "माझ्या यशाचे नाव मिताली आहे. ती केवळ माझी पत्नी नाही, तर ती माझ्या आयुष्यातील सर्वात मोठी प्रेरणा आहे."
आजोबा घरी त्यांची वाट पाहत होते. पेढे वाटून त्यांनी आनंद साजरा केला. त्या रात्री आरव आणि मिताली गच्चीवर बसले होते. चंद्राचा प्रकाश शीतल वाटत होता.
"मिताली, तू आज जे केलंस, ते अफाट होतं. तुला कसं सुचलं त्या नक्षीमध्ये तुझं नाव लपवायला?" आरवने विचारले.
"आरव, चित्रकार आपली कला कोणालाही देताना त्यावर आपली छाप सोडतोच. मला माहीत होतं की आपण करारात होतो, पण माझ्या मनात तुम्ही तेव्हाही होतात. म्हणून मी माझं नाव तुमच्या कामाशी जोडून ठेवलं होतं," मिताली लाजत म्हणाली.
आरवने तिला जवळ घेतले. "आता कोणताही करार नाही. फक्त आपण. पण मिताली, विकास शिंदेचा विषय संपला असला, तरी मला अजूनही एक भीती वाटतेय."
"कोणती भीती?"
"माझ्या व्यवसायात आता खूप मोठे इन्व्हेस्टर्स येणार आहेत. आणि त्यांना आपल्या 'खाजगी आयुष्याबद्दल' खूप उत्सुकता आहे. त्यांना जर आपल्या लग्नाच्या 'कराराबद्दल' कळाले, तर पुन्हा एकदा वादळ येऊ शकतं," आरव चिंतेने म्हणाला.
आरवला ठाऊक नव्हते की, त्यांच्या या 'कराराची' कागदपत्रे चोरीला गेली आहेत आणि ती आता अशा एका व्यक्तीच्या हातात आहेत, जी आरवच्या विनाशाची वाट पाहत आहे.
ती व्यक्ती कोण आहे जिच्याकडे कराराची कागदपत्रे आहेत? आरव आणि मितालीचे हे गोड सत्य कडू कसं ठरणार? आणि या नवीन संकटातून ते कसे बाहेर पडतील?
सदर दीर्घकथेचे भाग नियमित पोस्ट होणार असून याचे पुढील भाग चुकू नयेत म्हणून पेज फॉलो करा आणि फॉलो सेटिंग मध्ये जाऊन "favorite" ऑप्शन निवडून घ्या जेणेकरून एकही भाग सुटणार नाही.
©®जान्हवी साळवे
Download the app
आता वाचा ईराच्या कथा सोप्या पद्धतीने, आजच ईरा app इंस्टॉल करा