पुढे हळूहळू रेवाच्या सहज वागण्यामुळे विराज तिच्याशी अधिक मोकळा होऊ लागला. कधी तो तिच्या चेष्टांना उत्तर द्यायचा, तर कधी स्वतःहून काही मजेशीर गोष्टी सांगायचा. त्यांच्या संवादांतून एक वेगळीच आपुलकी जाणवू लागली.
एकदा ऑफिसच्या सहलीत, रेवाने सगळ्यांना एका खेळात सामील करून घेतलं. खेळादरम्यान विराजने पहिल्यांदा स्वतःहून सहभाग घेतला आणि जोरात हसला. त्याच्या हसण्याचा आवाज सगळ्यांना वेगळा वाटला—जणू त्याच्या व्यक्तिमत्त्वाचा एक नवीन पैलू उघडला होता.
रेवाला हे पाहून समाधान वाटलं, पण तिने त्याच्याकडे फार लक्ष वेधून घेतलं नाही. ती सहजतेनेच वागायची, कारण तिला माहिती होतं की कठोर कवच फोडायला संयम आणि काळजी लागते.
त्या दिवसानंतर विराज तिला थोडं अधिक ओळखू लागला. त्याच्या प्रश्नांना उत्तर देणं, कामात मदत करणं, किंवा कधी कधी नुसतं "तू कशी आहेस?" असं विचारणं सुरू झालं. रेवाला जाणवलं की विराजच्या मनाचा एक कोपरा हळूहळू उघडतो आहे.
हळूहळू रेवाने विराजच्या मनात एक विश्वास निर्माण केला. तो आधीचाच गंभीर आणि आत्ममग्न असलेला विराज आता तिच्यासमोर अधिक मोकळा होऊ लागला होता. एकदा कामाच्या निमित्ताने रेवाला उशीर झाला आणि तिच्या जाण्याची वेळ झाली तरी ती ऑफिसमध्येच होती. विराजने तिची काळजी घेत म्हणालं,
"रेवा, तुला उशीर झाला आहे. मी सोडतो तुला."
रेवाने पहिल्यांदाच त्याच्या डोळ्यांमध्ये एक मायेची झलक पाहिली. ती सहजपणे म्हणाली,
"धन्यवाद, पण मी सांभाळून घेईन."
पण विराज ठाम होता. तो म्हणाला,
"कधी कधी दुसऱ्याला सांभाळून घ्यायची संधी द्यायला हवी."
त्या रात्री त्यांनी गाडीने प्रवास केला, आणि पहिल्यांदाच त्यांनी ऑफिसबाहेर गप्पा मारल्या. त्या गप्पांमध्ये विराजने आपल्या जुन्या आयुष्याबद्दल सांगितलं—त्याच्या एकटेपणाबद्दल, त्याच्या कठोर स्वभावामागचं कारण. रेवा त्या सगळ्याला शांतपणे ऐकत राहिली.
तिच्या डोळ्यांत त्याला ना कीव दिसली, ना सहानुभूती, तर फक्त एक निखळ समजूत होती. ती म्हणाली,
"आपल्या भूतकाळाने आपल्याला शिकवलं पाहिजे, पण त्याने आपल्या आजचा आनंद हिरावून घ्यायला नको."
त्या रात्री विराजला तिच्या या वाक्याने आतून हलवलं. तो विचारात गढून गेला, आणि त्याला जाणवलं की रेवा फक्त त्याच्यासाठी कामाची सहकारी नव्हती, तर ती त्याच्या आयुष्यात एक वेगळा आनंद आणणारी व्यक्ती बनू लागली होती.
त्यानंतर दोघांचं नातं अजून दृढ होऊ लागलं. ते दोघं फक्त ऑफिसमध्येच नव्हे, तर छोट्या छोट्या गोष्टींमध्ये एकमेकांसाठी उभे राहू लागले. पण याच काळात विराजच्या आयुष्यात एक अडचण आली, ज्याने त्याला पुन्हा स्वतःच्या कवचात बंद करायचा प्रयत्न केला.
रेवा त्याला त्या अडचणीतून बाहेर काढू शकेल का? की या नात्याला वेगळं वळण मिळेल?
एका शांत दुपारी, विराज अचानक ऑफिसमध्ये गप्प बसलेला दिसला. नेहमीपेक्षा अधिक गंभीर आणि विचारमग्न. रेवा त्याला पाहून लगेच समजून गेली की काहीतरी बिनसलंय.
ती त्याच्या जवळ गेली आणि म्हणाली,
"काय झालं विराज? काही त्रास होत आहे का? मला काही सांगायचं आहे का?"
"काय झालं विराज? काही त्रास होत आहे का? मला काही सांगायचं आहे का?"
विराजने नजर चुकवली.
"रेवा, हे माझं वैयक्तिक आहे. तू लक्ष देऊ नकोस," तो थंडपणे म्हणाला.
"रेवा, हे माझं वैयक्तिक आहे. तू लक्ष देऊ नकोस," तो थंडपणे म्हणाला.
पण रेवा त्याच्या स्वभावाला ओळखून होती. तिने तो विषय तिथेच थांबवला, पण त्याला एक मेसेज केला,
"तू एकट्यानेच प्रत्येक गोष्ट हाताळायचा प्रयत्न करतोस, पण कधी कधी दुसऱ्याला विश्वासात घेणंही गरजेचं असतं. मी आहे, कधीही सांगायला."
"तू एकट्यानेच प्रत्येक गोष्ट हाताळायचा प्रयत्न करतोस, पण कधी कधी दुसऱ्याला विश्वासात घेणंही गरजेचं असतं. मी आहे, कधीही सांगायला."
त्या रात्री विराजने रेवाला फोन केला. त्याचा आवाज थोडा नरम झाला होता.
"रेवा, मला वाटतंय मला तुझ्याशी बोलायला हवं."
"रेवा, मला वाटतंय मला तुझ्याशी बोलायला हवं."
रेवा तयार होती.
तो म्हणाला, "माझ्या घरच्यांन वर एक मोठं संकट आलंय. पप्पांच्या व्यवसायावर कर्जाचं ओझं आहे, आणि ते उध्वस्त होण्याच्या मार्गावर आहे. मी कधीच माझ्या कुटुंबाला अशा परिस्थितीत पाहिलं नाही. मला काही सुचत नाहीये."
तो म्हणाला, "माझ्या घरच्यांन वर एक मोठं संकट आलंय. पप्पांच्या व्यवसायावर कर्जाचं ओझं आहे, आणि ते उध्वस्त होण्याच्या मार्गावर आहे. मी कधीच माझ्या कुटुंबाला अशा परिस्थितीत पाहिलं नाही. मला काही सुचत नाहीये."
रेवा शांत राहून त्याला ऐकत होती. ती म्हणाली,
"विराज, संकटं प्रत्येकाच्या आयुष्यात येतात, पण आपण त्यांना एकटेच तोंड द्यायचं ठरवलं, तर त्यांचं ओझं अधिक वाढतं. तू तुझ्या कुटुंबाला सांभाळण्यासाठी जे काही करू शकतोस ते कर, पण यावेळी स्वतःला इतकं एकटं पाडू नकोस."
"विराज, संकटं प्रत्येकाच्या आयुष्यात येतात, पण आपण त्यांना एकटेच तोंड द्यायचं ठरवलं, तर त्यांचं ओझं अधिक वाढतं. तू तुझ्या कुटुंबाला सांभाळण्यासाठी जे काही करू शकतोस ते कर, पण यावेळी स्वतःला इतकं एकटं पाडू नकोस."
त्या चर्चेनंतर विराजला जरा हलकं वाटलं. रेवा त्याच्या पाठिशी आहे, हे जाणवून त्याला एक उभारी मिळाली.
पुढील काही दिवस रेवा सतत त्याला मदत करत राहिली—कधी कर्जासाठी योजनांचा सल्ला देत, कधी फक्त त्याला मानसिक आधार देत. विराजने पहिल्यांदाच कोणाला आपली काळजी सामायिक केली होती, आणि रेवाच्या मायेने त्याला अधिक हिम्मत मिळाली.
एके दिवशी विराजने शांतपणे रेवाला विचारलं,
"तू असं का करतेस, रेवा? तुला काहीच का वाटत नाही?"
"तू असं का करतेस, रेवा? तुला काहीच का वाटत नाही?"
ती हसून म्हणाली,
"विराज, काही नाती रक्ताच्या नात्यांपेक्षा मोठी असतात. कधी कधी दुसऱ्याचा आनंद आपल्याला अधिक समाधान देतो."
"विराज, काही नाती रक्ताच्या नात्यांपेक्षा मोठी असतात. कधी कधी दुसऱ्याचा आनंद आपल्याला अधिक समाधान देतो."
तो तिच्या डोळ्यांत पाहत राहिला. त्या क्षणी त्याला जाणवलं की रेवाच त्याच्या आयुष्यातली ती व्यक्ती आहे जी त्याचं उरलेलं कवच पूर्णपणे फोडून त्याला प्रेम आणि आपुलकीचं महत्त्व शिकवत होती.
आता प्रश्न होता, विराज तिच्या या मायेचा स्वीकार करणार होता का? की त्याचं भूतकाळाचं ओझं त्याला परत त्याच्या जुन्या चौकटीत बंद करणार होतं?