Login

खरं समाधान कुठे आहे?

आपल्या धावपळीच्या जीवनात आपण सतत यश, पैसा आणि प्रतिष्ठेच्या मागे लागतो. पण खऱ्या समाधानाचा स्रोत बाह्य गोष्टींमध्ये नसून, तो रोजच्या छोट्या छोट्या क्षणांत दडलेला असतो. सकाळचं फुल, मित्राच्या गप्पा, आईने दिलेला घास, किंवा पावसात भिजण्याचा अनुभव – याच क्षणांनी जीवन अर्थपूर्ण होतं. मोठं यश मिळवणं महत्त्वाचं असलं तरी समाधान टिकतं ते फक्त वर्तमान क्षणात जगण्यात आणि कृतज्ञतेत. म्हणून आयुष्याचं खरं मोल मोठ्या घटनांनी नाही तर छोट्या आठवणींनी ठरतं
आपलं आयुष्य आजकाल धावपळीचं झालंय. सकाळी उठल्यापासून रात्री झोपेपर्यंत आपलं डोकं काम, जबाबदाऱ्या, कर्तव्यं, स्पर्धा आणि पैशाच्या मागे धावत असतं. एखाद्या घड्याळाच्या काट्याप्रमाणे आपण दिवस मागे दिवस घालवतो, पण या गडबडीत आपण एक महत्त्वाची गोष्ट विसरतो – खरं समाधान कुठे आहे?

समाधान हा शब्द ऐकला की लोकांना मोठ्या यशाची आठवण होते. कुणाला मोठं घर हवं असतं, कुणाला महागडी कार, कुणाला परदेशात फिरायला जायचं असतं, कुणाला बँकेत मोठा बॅलन्स हवा असतो, तर कुणाला समाजात प्रतिष्ठा मिळवायची असते. हे सगळं वाईट नाही, पण हे मिळवलं की खऱ्या अर्थानं मन शांती अनुभवेल का, हा प्रश्न कायम राहतो. कारण इतिहास असो वा वर्तमान, अनेक श्रीमंत, यशस्वी आणि प्रसिद्ध लोक आपल्या अंतर्मनात अस्वस्थ होते. याचा अर्थ असा की बाह्य गोष्टी आपल्याला समाधान देऊ शकतात, पण ते तात्पुरतं असतं. खरं समाधान मात्र वेगळ्या ठिकाणी दडलंय.

समाधान म्हणजे काय? समाधान म्हणजे मनाला लागलेली शांतता, आयुष्य जसं आहे तसं स्वीकारण्याची ताकद, आणि छोट्या छोट्या क्षणांत आनंद शोधण्याची वृत्ती. मनातली अस्वस्थता तेव्हाच कमी होते जेव्हा आपण वर्तमान क्षणात जगतो. उदाहरणार्थ, सकाळी घरासमोर उमललेलं एक फूल बघणं, मुलांच्या चेहऱ्यावरचं निरागस हास्य पाहणं, आईने दिलेला गरम गरम जेवणाचा घास खाणं, किंवा मित्राशी मनमोकळ्या गप्पा मारणं – हे अनुभव जरी लहान वाटले तरी त्यातलं समाधान मोठं असतं.

आजच्या काळात आपण यशस्वी होण्याच्या शर्यतीत एवढं गुंतून गेलोय की जीवनाचं खरं सौंदर्यच आपल्याला दिसेनासं झालंय. सोशल मीडिया, मोबाईल, सततची तुलना आणि इतरांच्या पुढे जाण्याची धडपड यामुळे आपण छोट्या आनंदांकडे दुर्लक्ष करतो. पण खरा प्रश्न असा आहे की मोठं यश मिळाल्यानंतरही जर मन शांत नसेल, तर त्याचा उपयोग काय?

मानसशास्त्र सांगतं की समाधान बाहेरच्या वस्तूंमध्ये नसतं; ते आतल्या मनस्थितीत असतं. जर आपण स्वतःला दररोज विचारलं – “आज मी कोणत्या लहान गोष्टीमुळे आनंदी झालो?” – तर आपल्याला कळेल की खरं सुख क्षणभंगुर क्षणांत दडलंय. पावसाळ्यातली पहिली सर, कॉलेजमधल्या कट्ट्यावरचे किस्से, चहा-भजीवर झालेल्या गप्पा, एखाद्या प्रिय व्यक्तीकडून आलेलं अचानक पत्र, कामानंतर मिळालेली शांत झोप – हीच ती क्षणं आहेत जी आपलं आयुष्य खरं समृद्ध करतात.

समाधानाचा आणखी एक पैलू म्हणजे कृतज्ञता. जे आपल्याकडे आहे त्याबद्दल आभार मानणं. आपण अनेकदा जे मिळालं नाही त्याबद्दल दु:खी होतो, पण जे मिळालं आहे त्याकडे दुर्लक्ष करतो. आरोग्य, कुटुंब, मित्र, दैनंदिन सुखसोयी – हीसुद्धा मोठी संपत्ती आहे. जर आपण या गोष्टींचं महत्त्व ओळखलं, तर समाधान आपोआप वाढतं.

समाजात यशाचं मोजमाप बाह्य गोष्टींनी केलं जातं, पण खरं समाधान आतल्या शांततेत असतं. म्हणूनच कोणीतरी म्हटलं आहे – “हासरा चेहरा, समाधानाची झोप आणि साधा पण मनापासूनचा क्षण – हाच खरा जीवनाचा अर्थ.” मोठी स्वप्नं बघा, यश मिळवा, पैशासाठी मेहनत करा, पण या शर्यतीत रोजच्या छोट्या आनंदांचा विसर पडू देऊ नका. कारण शेवटी आयुष्याचं मोल मोजलं जातं ते मोठ्या घटनांनी नाही, तर छोट्या आठवणींनी.

0